Z tym miejscem związanych było wielu artystów – także takich, którzy oprócz szkła użytkowego, projektowali i projektują także szkło unikatowe, które znaleźć można w prywatnych i muzealnych kolekcjach w Polsce i na świecie.
Chociaż historia huty szkła w Krośnie sięga lat 2o. XX wieku, to w latach 60. i 70. pojawiło się tam najwięcej artystów, z których część skończyła słynną szklaną uczelnię Wrocławską. Skala produkcji “Krosna” była w pewnym momencie tak ogromna, że chyba nie było w Polsce domu, gdzie nie byłoby wyrabianych tam kieliszków czy szklanek. W 1977 roku w Krośnie powstał Oddział Związku Polskich Artystów Plastyków, którego przewodniczącym został artysta plastyk Marian Fugiel. Oprócz niego, należy wymienić takie nazwiska krośnieńskich twórców, jak: Wszewłod Sarnecki, Stanisław Borowski, Jan Siedlecki, Jerzy Maraj, Kazimierz Trygar, Janina Szopa, Stanisław Mól, Jan Kosiński, Bolesław Grzegorczyk, Magdalena Wójcik (projekt artystki z linii szkła stołowego został finalistą konkursu Dobry Wzór 2015), Witold Togan, Anna Grabowska-Szczur, Władysława Niedziela, Ryszard Czyna, Mieczysław Dudziński, Idzi Dąbrowski.
Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie: przykładowe wyroby z “Krosna”, na pierwszym planie kieliszki ze specjalnego zestawu szkła dla Polskiego Komitetu Olimpijskiego z okazji Olimpiady w Monachium w 1972 roku.
Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie, otwarte w połowie 2012 roku: przykładowe wyroby “Krosna”
Kieliszki projektu Bolesława Grzegorczyka na wystawie w CDS
Wszewłod Sarnecki urodził się w 1936 roku. Studiował na Wydziale Szkła Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. W 1965 roku uzyskał dyplom z wyróżnieniem w katedrze projektowania szkła u profesora Stanisława Dawskiego. Z Krośnieńskimi Hutami Szkła związany był w latach 1964-73, pełniąc tam funkcję głównego projektanta szkła, i tworząc nowoczesny Ośrodek Wzorcujący. Projektował wówczas szkło użytkowe, m.in. zestawy „Apollo”, „Olimpijski”, które trafiały zarówno na rynek krajowy, jak i na eksport. Cechą charakterystyczną jego projektów były karafki pozbawione uchwytów, szklanki i kieliszki, które można było wkładać jeden w drugi, co było wówczas nowością. W 1974 roku podjął pracę w Centrali Eksportowo-Importowej “Minex”, gdzie zajmował się projektowaniem szkła na eksport, ale przede wszystkim koordynowaniem eksportu szkieł z polskich hut.
Szkła unikatowe Wszewłoda Sarneckiego w CDS
Artysta zajmował się i zajmuje obecnie projektowaniem unikatowych szklanych rzeźb. Jego prace były prezentowane na wielu wystawach w Polsce i za granicą, m.in.: „Polskie współczesne szkło artystyczne” w Krakowie w 1963 roku, „Ogólnopolska wystawa szkła artystycznego i użytkowego” w BWA w Katowicach w 1974 roku, czy wystawa indywidualna w Berlinie w 1969 roku. Jest laureatem licznych nagród za osiągnięcia w dziedzinie wzornictwa, a wiele jego prac znajduje się w kolekcjach Muzealnych, głównie w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Pod linkiem fragment rozmowy z Wszewłodem Sarneckim, nagranej w ramach projektu “Ojcowie i matki polskiego designu”, realizowanego przez Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Thingo: https://www.youtube.com/watch?v=ciJBWDENUks
Jan Siedlecki – urodził się w 1948 roku. Studiował na Wydziale Form Przemysłowych krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, studia ukończył z wyróżnieniem w 1973 roku. Po studiach rozpoczął pracę w Krośnieńskich Hutach Szkła., gdzie pełnił funkcję projektanta do 2008 roku. W latach 2005-2009 prowadził galerię szkła użytkowego i artystycznego. Jego prace znaleźć można w kolekcjach prywatnych oraz muzealnych, chociażby Muzeum Corning w Nowym Jorku, Muzeum Narodowym w Warszawie.
Uczestniczył w wystawach indywidualnych i zbiorowych, otrzymał wiele nagród, w tym w konkursie „Dobry Wzór” IWP oraz Godło Promocyjne Prezydenta RP TERAZ POLSKA.
Prace Jana Siedleckiego można zobaczyć w galerii Oczy Szkła: http://oczyszkla.pl/galeria/
Stanisław Borowski – urodził się we Francji w 1944 roku. W latach 60 był projektantem i grawerem szkła użytkowego w Krośnieńskich Hutach Szkła. Z początkiem lat 80. wyjechał do Niemiec, gdzie założył Studio Szkła, a jego prace zdobyły popularność i uznanie na całym świecie. W 1992 roku wrócił do Polski, gdzie otworzył Studio Borowski i tworzy szklane rzeźby wspólnie z synami – Pawłem i Stanisławem Janem. Prace artysty znajdują się w prywatnych kolekcjach na całym świecie. Są wielokolorowe, przedstawiają postacie ludzi i zwierząt jak z bajki – tworzone w pojedynczych egzemplarzach lub krótkich seriach. Od 1993 roku w Tomaszowie Bolesławieckim w wyremontowanym budynku po dawnym folwarku działa Huta Szkła Borowski, gdzie tradycyjnymi metodami wytapiane jest szkło, co mogą zobaczyć zwiedzający. Prace Borowskich to trzy kolekcje: Art Objects (ekskluzywne, kolekcjonerskie obiekty), Studio Line (wyroby o charakterze użytkowym) oraz Outdoor Objects (rzeźby ogrodowe).
Od 2013 przy ul. Karowej w Warszawie mieści się Galeria Szkła Artystycznego Borowski, gdzie można zobaczyć prace i kupić rodziny Borowskich.
Stanisław Borowski opowiada o swojej pracy: https://www.youtube.com/watch?v=yv4l8pVXnIA
Grawerunek na szkle Stanisława Borowskiego w CDS
Stanisław Borowski z synami
Jerzy Maraj – urodził się w 1946 roku. Studiował projektowanie ceramiki i szkła w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Dyplom u prof. Stanisława Dawskiego uzyskał w 1971 roku. Wówczas rozpoczął pracę w Krośnieńskich Hutach Szkła, gdzie był głównym projektantem do 1984 roku. Od 1985 do 1990 roku prowadził pracownię projektowania i zdobienia szkła, potem wyjechał na dwa lata do Niemiec. Po powrocie, do 2007 roku, był projektantem w Hucie Szkła Tarnowiec, gdzie zastąpił na tym stanowisku Jerzego Słuczana-Orkusza. Potem pracował w firmie Makora Huta Pięknego Szkła w Krośnie.
Artysta ma na swoim koncie wiele indywidualnych i zbiorowych wystaw w Polsce i za granicą. Jego prace znajdują się w kolekcjach muzealnych i prywatnych. Projektował i wykonywał szkło do filmów: „Pan Tadeusz”, „Ogniem i mieczem”, „Królowa Bona”. Na świecie znany jest ze swoich szklanych rzeźb. Jerzy Maraj zmarł w 2016 roku.
Po prawej kieliszek projektu Jerzego Maraja, po lewej zestaw szkieł niezidentyfikowanego projektanta (CDS)
Praca unikatowa Jerzego Maraja w CDS
Kazimierz Trygar – urodził się w 1943 roku. W latach 1962-65 uczył się w Zasadniczej Szkole Zawodowej Krośnieńskich Hut Szkła, w których podjął pracę. W 1968 roku otrzymał dyplom wykwalifikowanego hutnika, później dyplom czeladniczy, a w 1978 roku – mistrzowski. W latach 1978-82 współpracował ze studentami prof. Ludwika Kiczury, wykonując ich prace dyplomowe. Potem wyjechał do Niemiec, gdzie współpracował ze Stanisławem Borowskim, potem z Essener Glasgalerie w Essen. W 2000 roku otworzył studio szkła MIKA-GLASS w Krośnie. Pod tą marką sprzedaje przedmioty użytkowe do kuchni, szkło dekoracyjne oraz szklaną biżuterię. Prace artysty były wystawiane w galeriach w Niemczech i Danii.
Prace Kazimiera Trygara: http://www.mikaglass.cz/
Szklane rzeźby Kazimierza Trygara w CDS
Stanisław Mól – pracę w Krośnieńskich Hutach Szkła rozpoczął w 1957 roku. Uczył się zawodu na kursach organizowanych wewnątrz firmy, a w 1968 roku wszedł w skład Działu Grawerowania Szkła. Po jego stronie było projektowanie i wykonywanie pierwszych grawerunków, które miały być wzorami na potrzeby produkcji. Był także odpowiedzialny za dekorację pojedynczych zamówień, także specjalnych prezentów dla przywódców państw. Otrzymał tytuł mistrzowski w dziedzinie zdobienia szkła i kryształów. W 1982 roku rozpoczął pracę w Pracowni Artystycznego Zdobienia Szkła u Stanisława Borowskiego i Jerzego Maraja. Pracował tam cztery lata. W latach 1989-90 zdobił szkło w greckiej hucie „Larissa”, a po powrocie do Polski znów był grawerem w Krośnieńskich Hutach Szkła do przejścia na emeryturę w 2002 roku. Zmarł w 2014 roku.
Jan Kosiński – urodził się w 1931 roku w Zakopanem, gdzie ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara. W 1959 roku uzyskał dyplom w pracowni prof. Stanisława Dawskiego w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Zajmował się grafiką i malarstwem na szkle. Brał udział w wystawach szkła w Polsce i za granicą, a jego prace znajdują się w kolekcjach muzealnych i prywatnych. Został uhonorowany nagrodą „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Zmarł w 2013 roku.
Część informacji pochodzi ze strony: http://www.miastoszkla.pl