Nigdy więcej – sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku

Już jutro w Centrum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie otworzy się szczególna wystawa, nawiązująca chociażby do wystawy „Arsenał” z 1955 roku.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na wystawę, zorganizowaną w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Przywołuje ona tradycję sztuki antyfaszystowskiej w trzech zbliżeniach i chociaż eksponaty są historyczne, niestety przesłanie wystawy jest nadal aktualne.

Pierwszy z planów to lata 30. XX wieku i najbardziej znany obraz antywojenny, czyli „Guernica” Pabla Picassa z 1937 roku. Na wystawie można zapoznać się z historią jego powstania oraz recepcji, a także międzynarodowy ruch antyfaszystowski przed wybuchem II wojny światowej, a także jego związki z ruchem robotniczym na przykładzie artystów z Republiki Weimarskiej, Grupy Krakowskiej i ruchów lewicowych w Stanach Zjednoczonych.

Drugi plan to czasy komunizmu w Polsce. Tutaj mamy „Arsenał”, czyli Ogólnopolską Wystawę Młodej Plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi”  w ramach V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w 1955 roku.

Trzeci element wystawy to dzisiejsze podejście do faszyzmu, który, jak zauważają organizatorzy wystawy „przestaje być traktowany wyłącznie jako historyczna formacja ideologiczna odpowiedzialna za ludobójstwo, lecz przywoływany jest w kontekście współczesnych narracji rasistowskich, antykobiecych czy przemocowych, które stwarzają warunki do powtórzenia katastrofy z pierwszej połowy XX wieku.”

Na wystawie prezentowane są prace takich artystek i artystów jak, w latach 30.: Maja Berezowska, Alice Neel, Dora Maar, George Grosz, John Heartfield, Jonasz Stern, Leopold Lewicki, Sasza Blonder, Adam Marczyński, Bolesław Stawiński, Bronisław Wojciech Linke, Stanisław Osostowicz; w latach 50.: Izaak Celnikier, Alina Szapocznikow, Jerzy Tchórzewski, Erna Rosenstein, Marek Oberländer, Jan Dziędziora, Jerzy Tchórzewski, Waldemar Cwenarski, Wojciech Fangor, Andrzej Wróblewski, Xavier Guerrero, Tadeusz Trepkowski; dziś: Alice Creischer, Nikita Kadan, Forensic Architecture, Jonathan Horowitz, Goshka Macuga, Mario Lombardo, Mykola Ridnyi, Hito Steyerl, Marta Rosler, Raymond Pettibon, Wilhelm Sasnal, Towarzystwo Przyjaciół Maxwella Itoyi i Wolfgang Tillmans.

Wystawa odbywa się w ramach Roku Antyfaszystowskiego – ogólnopolskiej inicjatywy instytucji publicznych, organizacji pozarządowych, ruchów społecznych, kolektywów oraz artystów, artystek, aktywistów i aktywistek.

Wystawę można oglądać od 30 sierpnia do 17 listopada 2019 w Muzeum nad Wisłą (Wybrzeże Kościuszkowskie 22). Wystawie towarzyszy publikacja.